Onun toprağın derinliklerinden güneşle birlikte geldiğini kim görmüş? Hangi insan Tanrı’nın kalbini görmüş ve onun isteğini ya da amacını bulmuştur? Hangi yüzyılda melekler insanların arasında yürümüş ve onlara vaaz verirken şöyle demiştir, “Güçsüzün hayattan zevk almasını yasaklayın, suçluları kılıcın keskin tarafıyla öldürün ve günahkârların üzerine demir ayaklarınızla basın.”

Aklım bu şekilde acı çekerken yakınlarda çimlerin üzerinde hışırdayan ayak sesleri duydum. Kulak verince ağaçların arkasından gelen genç bir kadın gördüm; oradaki üç leşe yaklaşmadan önce her yöne dikkatlice baktı. Göz attığında gencin kesik başını gördü. Korkuyla ağladı, eğildi ve titreyen kollarıyla onu sarmaladı; sonra gözyaşlarını dökerek ve gencin kanla kaplı kıvırcık saçlarına yumuşak parmaklarıyla dokunarak, paramparça kalbinin kalıntılarından gelen bir sesle ağlayarak ilerledi. Manzaraya daha fazla dayanamadı. Cesedi bir çukura taşıdı, başını omuzlarının arasına yerleştirdi, üzerini toprakla örttü ve mezarının üzerine genç adamın başını kesen kılıcı dikti.

O oradan ayrılırken ben ona doğru yürüdüm, beni görünce titredi, gözleri yaşlarla ağırlaşmıştı. İç çekerek dedi ki, “İstersen beni Emir’e söyle. Benim için ölmek ve hayatımı utancın sımsıkı tutuşundan kurtaran birinin peşinden gitmek onun cesedini yırtıcı hayvanlara yem olarak bırakmaktan daha iyidir.” Ben yanıtladım, “Benden korkma, zavallı kız, ben bu genç adamın senden önce yasını tuttum. Ama söyle bana o seni nasıl hayatın utancından kurtardı?” Boğuk ve baygın bir sesle dedi ki, Read the rest

Din konularında başkalarından farklı olanlara hoşgörü, İsa’nın İncil’i ve insanoğlunun salim aklı için kabul edilebilir bir şeydir; bunun ışık berraklığındaki lüzumunu ve faydalarını kavrayamayacak kadar kör olmak, insanlar için korkunç bir şeydir. Burada, bazılarının gurur ve hırsını, bazılarının tutku ve acımasız gayretlerini suçlamayacağım. Bunlar, insan davranışlarında kendilerinden belki de nadiren kurtulduğumuz kusurlarıdır; ancak yine de, hiç kimse, aldatıcı bir renkle gizlenmeksizin bu tür çirkin suçlamalara katlanmaz ve bu sebeple, kendi çarpık ihtirasları tarafından sürüklenmesine rağmen, övgüyü hak ettiği iddiasında bulunmaz. Ama, bununla birlikte, bazıları, kamu refahını ve kanunları kollamayı bahane ederek, ruhlarını zalim ve Hristiyanca olmayan gaddarlıkla boyamayabilir ve diğerleri de, din bahanesiyle, şehvetlerinin ve uçkur düşkünlüklerinin cezasız kalmasına çalışmayabilirler -sözün kısası, hiç kimse, kendisini ve başkalarını, hükümdara sadakat ve itaat yahut Tanrı’nın ibadetinde şefkat ve samimiyet mükellefiyeti altına sokamaz. Siyasî yönetimin işlerini, din işlerinden kesinlikle ayırt etmeyi ve ikisi arasına âdil sınırlar Read the rest

• Kelâm ve tefekkürün iman odaklı, felsefenin ise laik/ seküler bir düşünme çabası olduğunu zannedenler yanılıyor.
• Felsefenin din düşmanı/ dine alternatif zannedilmesi 19cu asırdan kalma bir yanılgı. Gerçek böyle değil.
• Kaldı ki her felsefî çaba peşinen bir Tanrı’nın (/tanrıların) yokluğuna iman edecekse bu öncül de bir iman, bir akaid olurdu.
• Felsefî çalışmaların kutsal metinlerden tecrid edilerek yapılması yanlıştır. Aksi takdirde Batı felsefesinin %80’ini çöpe atmak gerekir. Neden?
• Batılı filozofların çoğu ya sırtlarını vahiyy ile gelen bilgilere dayamışlar yahut da bu metinlere şerh ve/veya reddiye yazmışlardır. Meselâ?
• Meselâ: Kierkegaard (Endişe, ya.. ya…), Spinoza (Tractatus Theologico-Politicus) , Locke (A Letter Concerning Toleration)
• Hatta Kierkegaard’dan etkilenen Heidegger’in Sein und Zeit ile Tanrı’sız bir kutsal kitap denemesi yaptığı söylenebilir: (Bkz. Korku matkabı zekâ duvarını deler mi?)
• Bir başka örnek ise ateist Sartre’ın L’Etre et le Néant’da Tanrı kaynaklı adalete alternatif insan kaynaklı hümanist bir adalet aramasıdır: Dikkat Kitap: Yokluk var mıdır? / Kaliteli Ateizm
• Neticede Batılı filozofların çoğu doğrudan, bir kısmı da tersinden endeksli olmak üzere vahiyy odaklıdır.
• Immanuel Kant Yargı Gücünün Eleştirisi’nde güzel ahlâk ve güzel sanat münasebetini sorgularken yine yaratılışı ve fıtratı bir öncül olarak kabul eder. (Bkz. Dikkat Kitap: Sanat Yoluyla Hakikat Bulunur mu?)
• Kendilerini ateist/ agnostik olarak tanımlasalar da Batılı filozofların jüdeo-kretiyen bir fikir zemininde yaşadıkları aşikâr.
• Bu bağlamda Foucault gibi 20ci asır Batı filozofları da İncil’in arka bahçesinde oynamayı sürdürmüşler. Meselâ:
  • Görünmeden görenin iktidarı: Big Brother, Panoptikon ve Foucault
  • Çifte Cinayet: Tanrı’nın Ölümünden İnsanın Ölümüne
  • Bilginin Arkeolojisi / Michel Foucault
  • Aydınlanmanın Şantajı ve Foucault
• Dinsiz felsefe yapılabileceğini sananlar elbette Eski Yunan’daki manevî mihenk noktalarını da görmezden geliyorlar.
• Felsefenin seküler/ laik bir disiplin olduğunu söylemek için Eflatun, Sokrates ve Plotinus’u da çöpe atmak gerekiyor.

Read the rest

Bir gün önce döşenen demiryolu hattı üzerinde insanla, kömürle, araç ve gereçle, yiyecekle dolup taşan ikinci trenin gelmesi üzerine: “İşler iyi gidiyor!” diye sesini yükseltti mühendis. Bozkır sarı güneş ışığında içten içe yanıp tutuşuyor, ufukta ormanlık ulu dağlar mavi bir sis ortasında yükseliyordu. Vahşi köpekler ve şaşırmış bozkır bizonları bu ıssız yerde nasıl harıl harıl çalışıldığını, ortalığı nasıl bir curcunanın kapladığını, yeşil topraklarda kömür, kül, kâğıt ve tenekeden lekelerin nasıl oluştuğunu izliyorlardı. İlk trende tiz bir ses çıkararak ülkenin içinden geçip gitti, ilk tüfek gümleyerek dağlara doğru uzandı ses, ilk örs hızlı çekiç darbeleri altında çın çın öttü. Derken tenekeden bir baraka doğup çıktı ortaya, ertesi gün de tahtadan bir kulübe. Ve bunları diğer konutlar izledi, her gün yeni evler yapıldı, çok geçmeden de taştan binalar gelip katıldı öncekilere. Vahşi köpekler ve bizonlar kendilerini uzağında tuttular kentin; çevre ehlileştirilip verimli duruma sokuldu, daha birinci baharda tarlalar yeşil ekinlerle rüzgârda dalgalanmaya başladı; çiftlikler, ahırlar ve sundurmalar boy verip yükseldi tarlalar içlerinden, ıssız ve yabani topraklar Read the rest

Hatta bir sürü güzel rüya bile gördüm. Hepsi de sizinle ilgiliydi Varenka. Sizi insanın zevki, doğanın süsü kuşlara benzettim. Sonra birden dert ve tasa içinde yaşayan biz insanların, havadaki kuşların kaygısız ve masum mutluluklarını kıskanmamız gerektiğini hissettim. Daha buna benzer karşılaştırmalar yaptım. Elimde aynı şeylerden söz eden bir kitabım var Varenka, her şey ayrıntısıyla anlatılmış orada. Size bunları çeşit çeşit hayallerim olduğunu anlatmak için yazıyorum. Üstelik şimdi bahar, insanın aklına hep hoş ve tatlı şeyler geliyor. Her şey gül gibi pembe oluyor. İşte bu yüzden size bunları yazdım. Daha doğrusu bunları bir kitaptan aldım. Yazar duygularını dizelere döküp diyor ki: “Neden kuş değilim sanki, yırtıcı bir kuş?” İşte böyle devam edip gider. Daha bir sürü düşünceler var içinde ama boş verelim onları. Şimdi söyleyin bakalım, bu sabah nereye gidiyordunuz öyle Varvara Alekseyevna? Siz bir bahar kuşu gibi odanızdan telaşla çıkıp avluyu neşeyle geçerken ben işe gitmemiştim daha. Sizi öyle görmek beni nasıl da mutlu etti! Ah Varenka ah, siz sakın ola ki hüzünlenmeyin, gözyaşları hiçbir şeyi hafifletmez. Bunu biliyorum hayatım, bunu yaşayarak öğrendim. Şimdi rahatsınız, sağlığınız da düzeldi. Fedora nasıl? Ne iyi bir kadıncağız o! Lütfen onunla nasıl geçindiğinizi, her şeyden memnun olup olmadığınızı yazın bana olur mu? Fedora’nın bazen biraz huysuzluk yaptığı oluyordur ama siz ona aldırmayın Varenka. Tanrı onu korusun! Çok iyi bir insan o. Read the rest

• ABD’ye başka ülkelerde yaptığı zulüm için kızıyoruz ama “içeride” durum çok kötü. Günde 20 ABD askeri intihar ediyor.
• 1000 kişiye düşen mahkûm, polis şiddeti, uyuşturucu, anti-depresan… Hepsinde ABD UZAKTAN dünya birincisi.
• Bir günde silahla öldürülen çocuk sayısı 10’un üzerinde. Polisin vurduğu insan sayısını FBI saklıyor. (Bkz. ABD’de Terör Korkusu Aforizmaları »)
• Bir Amerikalı için ABD’de yaşamak Irak veya Afganistan’da yaşamaktan daha tehlikeli. Bu yüzden bizim eleştirilerimizi anlamıyorlar. So what?
• “American Dream” filmlerde gördüğümüz mangal yapan, çim kesen babalar, köpekle oynayan çocuklar, neşeli anneler gerçekte yok.(Bkz. American Way of Life / tarik-al hayat el emrikiya / طريقة الحياة الأمريكية)
• Amerikalılar cahil ve korku içinde yaşayan insanlar; aşırı şişmanlar, evlerine taksitle nükleer sığınak yaptıracak kadar da saflar.
• Eh nasıl oluyor da aya gidiyorlar? ABD’yi yöneten bir elit var. Elit okullardan mezun bir azınlık %20’si okuma bilmeyen bir halk üzerine hakim.
• Elitlerle halk arasındaki uçurum öyle büyük ki konuştukları lisan koyunların düşünmesini engelleyecek şekilde dönüştürülüyor.(Bkz. Amerikanca / American Language / اللغة الأمريكية)
• Finans, silah, medya, ilaç ve gıda devlerinden oluşan Oligarşi önce ABD’yi ele geçirdi. İlk köleleşen ABD halkı oldu.
• İngiliz kapitalizminin önce İngilizleri köleleştirmesi, ardından dünyaya yayılması gibi ABD kapitalistleri de bu yolu izledi.
• Ancak endüstriyel kapitalizm finansal bir süper-burjuva doğurdu ve “paranın efendileri” endüstri kapitalistleri için de bir tehdit oldu.
• Spekülatif kârların cazibesiyle aynı borsada yarışan endüstri patronları elbette kaybetmeye mahkûmdu. Endüstri tehdit altında.
• Thomas Jefferson’dan Roosevelt’e kadar her başkana yaka silktiren, Kennedy’yi vuran oligarşi 1980’de ve 2008’de iki kez kabuk değiştirdi.
• 1980 önemli bir yıl. Glass–Steagall act’ın iptali gibi birçok “deregulation” yapıldı yani bankalar kanun üstü özneler haline getirildi. (Bkz. Dikkat Kitap: Banka Ordudan Tehlikelidir)

Read the rest

Eviniz sizin genişlemiş bedeninizdir.

Güneşte büyür, gecenin sessizliğinde uyur ve düşsüz değildir.

Eviniz de düşlemez mi ve düşlerken kenti bir küçük koru ve tepenin üzerine kaçarak terk etmez mi?

Evlerinizi avucuma toplayıp, tohum eker gibi ormanlara ve ovalara serpmek isterdim.

Vadiler sokaklarınız, yeşil patikalar yollarınız olsaydı, birbirinizi üzüm bağlarında arasaydınız ve üzerinize toprağın mis kokusu sinmiş olarak gelseydiniz.

Ama henüz o gün gelmedi.

Atalarınız korkularıyla sizleri iç içe, bir araya topladılar. Ve bu korku biraz daha sürecek. Bir süre daha kentin duvarları ocaklarınızı tarlalarınızdan ayıracak.

Ve söyleyin bana ey Orphalese halkı, bu evlerde neyiniz var? Sürgülü kapılarla koruduğunuz nedir? Read the rest

Raşid Bey Namaan’ı gençliğimden beri tanırdım. Beyrut şehrinde doğup büyümüş bir Lübnanlıydı. Soyunun geleneklerini ve şerefini korumuş zengin ve eski bir ailenin ferdi olan Raşid atalarının asilliği ile ilgili olaylardan bahsetmeyi severdi. Günlük yaşamında onların o zamanlar Ortadoğu’da hüküm süren inançlarını ve adetlerini sürdürürdü.

Raşid Bey Namaan eli açık ve iri kalpli biriydi ama birçok Suriyeli gibi gerçekler yerine sadece yüzeysel olaylara bakardı. Hiçbir zaman yüreğinin buyruklarına kulak asmaz, kendini etrafta duyduğu seslere uymakla oyalardı. Gözlerini ve yüreğini hayatın sırlarına kör etmiş parıldayan nesnelerle kendini eğlendirirdi; ruhu, doğanın kanununu anlamaktan geçici şeylerden haz duymaya çevrilmişti. Sevgi ya da nefretlerini insanların yüzüne söylemek için acele eden, sonra da bu düşüncesizliklerinden artık geri dönmek için çok geç olduğunda pişmanlık duyan o adamlardan biriydi. Ve sonra başlarına bağışlanma ya da onay yerine utanç ve yergi gelirdi.

İşte bu özellikler, Raşid Bey Namaan’ı, Rose Hanie ile ruhları evliliği cennet yapan gerçek aşkın gölgesinde kucaklaşmadan çok önce, evlenmek için harekete geçirmişti.

Bir kaç yıllık ayrılıktan sonra Beyrut’a geri döndüm. Raşid Bey Namaan’ı ziyarete gittiğimde onu solgun ve zayıflamış buldum. Yüzünde acı bir düş kırıklığının Read the rest

Entelektüelin bir görevi de insan düşüncesini ve insanlar arası iletişimi kıskacı altına alan klişeleri ve indirgeyici kategorileri kırmaktır. Konferansları vermeden önce karşıma çıkabilecek sınırlar konusunda hiçbir fikrim yoktu. İtirazcı gazeteci ve yorumcular sık sık benim Filistinli olduğumu, bunun da herkesin bildiği gibi şiddet, fanatizm ve Yahudilerin öldürülmesi demek olduğunu söylüyorlardı. Yazmış, söylemiş olduğum hiçbir şeyden bahsedilmiyor, her nasılsa bunun cümleâlemin malumu olduğu varsayılıyordu. The Sunday Telegraph gazetesi de o tumturaklı üslubuyla beni Batı karşıtı diye tanımlayıp yazdıklarımda dünyanın, özellikle de Üçüncü Dünya’nın bütün kötülüklerinden Batı’yı sorumlu tuttuğumu yazdı.

Görünen oydu ki Oryantalizm ve Kültür ve Emperyalizm dahil bir dizi kitapta gerçekte yazmış olduğum hiçbir şeye dikkat edilmemişti. (Kültür ve Emperyalizmde affedilmez bir günah işleyip Read the rest