RSS Feed for KötülükCategory: Kötülük

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

Bu meşum ihtimalin hem genel hem de özel sebepleri var. İnsan doğası gereği, bir kere baş gösteren ve insanlık tarihine kaydedilen her fiil, gerçekliği tarihe gömülüp gittikten uzun zaman sonra bile hep ileride gerçekleşebilecek bir ihtimal olarak kalır. Gelmiş geçmiş hiçbir cezanın, suç işlenmesini Önleyecek kadar caydırıcılığı yoktur. Bilakis, cezası ne olursa olsun, belli bir […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

“Yahudilerin öldürülmesiyle hiçbir ilgim yok. Hayatım boyunca ne bir Yahudiyi ne de Yahudi olmayan birini öldürdüm – hayatım boyunca kimseyi öldürmedim. Bir Yahudiyi veya Yahudi olmayan birini öldürme emri vermedim, kesinlikle böyle bir şey yapmadım.” Veya daha sonra açıklamasını biraz daha daraltarak söylediği gibi, “Bir kere bile yapmak zorunda kalmadım” -buna karşılık böyle bir emir […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

Davalı ve fiillerinin doğası kadar duruşmanın kendisinin de akla getirdiği sorular, kuşkusuz Kudüs’te ele alınan meseleleri fersah fersah aşan genel meselelerle ilgilidir. Bu meselelerin bir kısmını, sadece rapor deyip geçemeyeceğimiz Sonsöz bölümünde tartışmaya çalıştım. Birileri çıkıp da meseleyi ele alma biçimimi yetersiz bulduğunu söyleseydi, buna hiç şaşırmazdım; bütün bu gerçeklerin genel anlamıyla ilgili bir tartışmayı […]

Kötülük Üzerine Bir Deneme / Terry Eagleton »

“… Faustvari anlayışta herhangi bir haşar, her şeyin sonsuzluğuyla karşılaştırıldığında, hiçliğe özdeştir. Arzularınızın sonsuzluğu, ihtiraslarınızın gerçek nesnelerini ıvır zıvıra dönüştürür. Kötü, dolayısıyla , Tanrı’yı reddedecektir çünkü Aziz Agustine’e göre insan ihtiraslarının doymazlığı Tanrı’da bitecektir. Tanrı’da bulunan doygunluk, sonsuza değin hırçın ve tatminsiz olmak zorunda olan açgözlü bir irade için katlanılmazdır. Geothe’nin Faust’u da çabalamayı, uğraşmayı […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

Meseleye biraz daha yakından bakarsak, hâkimlerin bütün bu duruşmalarda salt korkunç fiiller temelinde gerçekten karar verdiklerini kolaylıkla fark ederiz. Başka bir deyişle, hâkimler sanki serbestçe karar verdiler ve kararlarım az çok ikna edici bir biçimde meşrulaştırmaya çalışmak için aslında standartlara veya yasal emsallere pek dayanmadılar. Bu durum Nürnberg’de zaten aşikârdı -hâkimler bir taraftan, bütün diğer […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

Duruşmada Yahudi liderlerinin rolü de gündeme geldiğinden ve ben de bu konu hakkında bir rapor yazdığımdan ve yorum yaptığımdan, kaçınılmaz olarak bu meselenin de tartışılması gerekiyordu. Bence bu Önemli bir mesele, ama tartışma bu meseleyi netleştirmeye pek katkı sağlamadı. Yakınlarda İsrail’de yapılan bir duruşmada, eskiden Yahudi emniyet amirlerinden biri olan ve şimdi de İsrail Operası’nın […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

İsrail askerlerinin cinayetle itham edildiği, ama “üstlerinden aldığı emirlerin” hafifletici sebepler için ağır basan bir argüman olduğu, dolayısıyla askerlerin nispeten kısa süreli hapis cezalarına çarptırıldığı doğrudur. Bu dava kuşkusuz -Eichmann örneğinde olduğu gibi- yıllara yayılan, suçların çorap söküğü gibi geldiği bir faaliyetle değil, diğerlerinden ayrı bir fiille ilgiliydi. Yine de, Eichmann’ın her zaman “üstlerinin emirleri” […]

Kötülüğün Sıradanlığı / Hannah Arendt »

Aynı durumda olsa, insanın kendisinin de hata yapabileceğini düşünmesi, bir tür merhamet hissi uyandırabilirdi; ama bugün Hıristiyanların merhametinden bahsedenlerin tuhaf bir biçimde bu konuda da kafası karışıktı. Nitekim Evangelische Kirche in Deutschland,  yani Protestan kilisesi savaştan sonra şöyle bir açıklama-yapmıştır: “Kendi halkımızın olup bitenleri görmezden gelerek ve duruma sessiz kalarak Yahudi halkına ettiği zulüm nedeniyle, […]

Kötülük Üzerine Bir Deneme / Terry Eagleton »

Kötülük üzerine daha önce yayınlanan makaleler Kötülük / mal / evil / شر Kötülüğün çirkin ama gerçek yüzüne… Kötülük’ün zıddı İyilik değildir…  Kötülük’ten Güzellik çıkar mı? – C.Baudelaire’in şiirleri, O.Dix’in gravürleri Haneke’nin Beyaz Kurdele’si » Öldüresiye inanmak…  Erik ile röportaj Çirkin Cumhuriyet ve Mânâ’sız Maneviyat » Kötülüğün Sıradanlığı: Adolf Eichman ve Raci Tetik İnsan Öldürenler […]

Öldüresiye inanmak… »

“İyiliği emretmek, kötülükten nehyetmek” dinin en asli düsturlarından biri. Bir iyilik yapmak, somut bir hedefe doğru insan etkinliğinin bilinçli bir yönelimini gerektirir. Kötülükten uzak durmakta/tutmakta ise, bir şeylerin yapılmaması belli kurallar ve maddi/manevi müeyyideler ile ortaya konur; bunların dışındaki olanaklı başka her türlü eylem için ise geniş bir hareket alanı bırakılır. Kötülükten sakınmak kişiyi çemberin […]