Author Archive

İnsanı Tanıma Sanatı / Alfred Adler »

Üzüntü, kişinin güçsüzlük duygusunu ortadan kaldırarak kendine daha iyi bir durum sağlama arzusunun tohumlarını içerir. “Yetersizlik duygusu” yetersizliğin kendisinden daha önemlidir. Hatalarından kurtulmak için bizzat pek bir çaba harcamadıklarını hep görmezlikten gelecek, üstelik büyük bir inatla hatalarında ayak direyecekler, beri yandan hatalarının suçunu canları istedikçe gördükleri kötü eğitimin üzerine yıkacaklardır. insanı değiştirmek pek kolay gerçekleşen […]

Işık Doğudan Gelir / Cemil Meriç »

Vahiy Karşısında İnsan Ve Kâinat İslâmiyet gibi geleneksel bir medeniyette, kozmolojik ilimler sıkı sıkıya vahiy’e bağlıdır, çünkü böyle medeniyetlerde vahiy eseri olan ezeli mebdeler, başka bir deyişle «egemen düşünce» kendini her yerde gösterir; hem toplum hayatında hem o medeniyetin kucağında yaşadığı ve soluk aldığı kozmos’da. Bu gibi medeniyetlerde kozmolojik ilimler çeşitli tabiat olaylarını felsefî (conceptual) […]

Işık Doğudan Gelir / Cemil Meriç »

İslâm Dünyasında Yazılan Tek Ansiklopedi: İhvan-ı Safa Risaleleri İhvan-ı Safa risaleleri üzerinde biraz durmak istiyoruz. Zira İslâm dünyasında hem felsefî bir görüşe dayanan hem de zamanın bütün ilimlerini kucaklayan tek ansiklopedi İhvan-ı Safa risaleleridir. İslâm’da ansiklopedik eserler sayılamayacak kadar bol, fakat mazbut ve gerçek bir ansiklopedinin tek örneği, onuncu yüzyılda kaleme alınan bu garip eser. […]

Işık Doğudan Gelir / Cemil Meriç »

Diderot için, ilim demek insan demektir. Tabiatın sadece insanla ilgisi bakımından mânâsı ve değeri vardır. Ansiklopedide hâkim olan zihniyet: ilmî zihniyet, tecrübî zihniyet. Diderot için ilimlerin en mühimi fizyoloji idi. Ömrünü, başından sonuna kadar, fizyoloji ile ahlâka adayacaktır. Fizyoloji ile ahlâka yani insan bilgisinin iki kutbuna, o zamanın diliyle: bedeni, ruhu ve gönlüyle insana. Hülasa […]

Işık Doğudan Gelir / Cemil Meriç »

Batıda Ansiklopedi Bir Türün Tarih Öncesi  Dilimize Fransızcadan aktarılmış ansiklopedi… önce lisan iffetimizi korumağa çalışmışız: «Muhit-ü maarif», «daire- t-ül maarif» gibi kelimeler uydurulmuş. Ama teşebbüsler başarıya ulaşamayıp, bu isimler müşahhas örneklere bağlanamamış ve unutulup gitmiş. Ansiklopedi, Cumhuriyet döneminin iktibaslarından. Yunanca asli: «enkuklios paideia» yani bütün ilimleri kucaklayan eğitim. Yunanlılarla Romalılar, her okur yazar insanın, hayata […]

Dersimiz Cinayet / Agatha Christie »

Dostum, iki insan ender olarak aynı şeyi görürler. Bütün delillerin minin olması gerektiği düşüncesi, sadece romantik bir safsatadır. Poirot, burnuma para kokusu geliyor. Başarılı olursak, ufak bir servet yaparız./ Bundan pek emin olma, dostum. Zenginlerden para almak hiç kolay değildir. Ben bir milyonerin düşürdüğü peniyi bulmak için tramvaydaki bütün yolcuları ayağa kaldırdığını gözlerimle gördüm.

Budala / Dostoyevski »

Bu devir, sıradan insanın en parlak zamanı; duygusuzluğun, bilgisizliğin, tembelliğin, yeteneksizliğin, hazıra konmak isteyen bir kuşağın devridir. Kimse bir şeyin üzerinde durup düşünmüyor. Kendisine bir ülkü edinen çok az. Umutlu birisi çıkıp iki ağaç dikse herkes gülüyor: “Yahu bu ağaç büyüyünceye kadar yaşayacak mısın sen?” Öte yanda iyilik isteyenler, insanlığın bin yıl sonraki geleceğini kendilerine […]

Küçük burjuva ideolojisi / Maksim Gorki »

Küçük burjuva, uzun yıllar sürecinde oluşmuş düşünce ve alışkanlıkların dar çemberi içinde sıkışıp kalmış, bu çemberlerin dışına çıkamayıp, kurulu makine gibi düşünen bir varlıktır. Ailenin, okulun, kilisenin, “hümanist” edebiyatın etkisi, “yasaların ruhu”, burjuva “gelenekleri” denilen bütün şeylerin etkisi küçük burjuvaların kafalarında bir saatin çarklarına benzer. Küçük burjuva düşüncelerinin küçük çarklarını, küçük burjuvanın rahatına düşkünlüğünü harekete […]

Türklerin Tarihi / Jean-Paul Roux »

Türkoloji şarkiyatçılıktan doğmuş yeni bilim dallarından biridir. Günümüzde kısa bir süre öncesine kadar Ortadoğu konusunda, İslam çalışmaları içinde yer alırdı. Uzakdoğu konusunda ise Çinbilimcilerin uzmanlık alanına girerdi ve böylece de Çinbilimciler kendi uzmanlık alanlarının dışına çıkarılmış olurlardı. Türkolojinin temel nitelikteki bazı bilgileri şimdilik oldukça sınırlıdır, tıpkı eski bir haritadaki bilinmeyen yerle r gibi tarihte de […]

Türklerin Tarihi / Jean-Paul Roux »

Türkler Arasındaki Ortak Paydalar: Irk? Lisan? İnanç? Farklılarını ve çeşitliliklerini belirtme çabasına girdiğimiz insanlarla ilgili olarak, onların ortak nitelik ya da kusurlarından, Türk karakterinin baskın özellikleri ya da eğilimlerinden söz edebilir miyiz? Sibirya’daki avcı bir Yakut ile bozkırda hayvan yetiştiricisi bir Kazak, Sin-kiangh bir çiftçi ile İstanbullu bir kentli arasında nasıl ortak bir bağ olabilir? […]