Türkiye, Somali ve Atak: Silah Satışının Çok Ötesinde Bir Hamle
By 悟り on Haz 5, 2025 in Afrika, Dış Politika, Jeopolitik, Savaş, Somali, Strateji
Türkiye’nin Somali’ye Yeni T129 ATAK Helikopteri Teslimatı ve Stratejik Derinleşme
Türkiye, Afrika kıtasında savunma sanayi ihracatını ve askeri iş birliklerini artırmaya yönelik stratejik hamlelerine devam ediyor. Son dönemde Somali’ye yapılan üç adet T129 ATAK taarruz helikopteri teslimatı, bu stratejinin önemli bir kilometre taşını oluşturuyor.
Bu teslimat, Türkiye’nin Somali ile sürdürdüğü kapsamlı savunma ve güvenlik işbirliğinin yalnızca bir parçası olarak değerlendiriliyor. Somali ordusunun envanterine daha önce dahil ettiği Bayraktar TB2 ve Akıncı TİHA (silahlı insansız hava araçları) ve genel maksat helikopterlerine eklenen ATAK helikopterleri, ülkenin güvenlik kapasitesinde ciddi bir güç artışı sağlıyor. Ankara’da eğitilen pilotlar tarafından kullanılacak olan bu platformlar, özellikle Eş-Şebab gibi terör örgütleriyle mücadelede kritik bir rol üstlenecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmut ile yaptığı görüşmenin ardından gerçekleşen bu teslimatın zamanlaması dikkat çekici. Bu hamle, Türkiye’nin terörle mücadele desteğinin ve siyasi iradesinin altını çizen sembolik bir öneme sahip olabilir.
Ancak bu işbirliği, sadece askeri teçhizat desteğiyle sınırlı değil. Şubat 2024’te imzalanan ve Somali için bir donanma kurulmasını da içeren geniş kapsamlı savunma anlaşmaları ve enerji kaynaklarının araştırılması için bölgede bulunan Oruç Reis gemisi gibi unsurlar da bu stratejik planın parçalarını oluşturuyor. Ayrıca başkent Mogadişu’daki Türk Askeri Eğitim Merkezi (TÜRK-SOMSU), nisan ayında Somali’ye 300 komando ve 200 SİHA operatörü göndererek eğitim ve operasyonel destek sağladı.
Fakat bu derinleşen işbirliği, jeopolitik gerilimlerden bağımsız değil. Analizde, Türkiye ile yapılan anlaşmaların ardından Somali’nin ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) tarafından baskı gördüğü, hatta Washington’ın savunma anlaşmasının içeriğini istediği ve Somali savunma bakanının görevden alınmasını talep ettiği iddia ediliyor. Somali Cumhurbaşkanı’nın bu baskılara direnmesinin ardından bir suikast girişimine maruz kaldığı iddiaları da dikkat çekici ve işbirliğinin hassas doğasına işaret ediyor.
Operasyonel açıdan bakıldığında, ATAK helikopterlerinin yakın hava destek kabiliyeti, hareketli ve meskûn mahal operasyonları için önemli bir avantaj sunuyor. Nijerya gibi diğer Afrika ülkelerinin de ATAK helikopterlerini kullanmaya başlaması, Türkiye’nin kıtadaki savunma işbirliği profilinin yükseldiğini gösteriyor.
Özetle, Türkiye’nin Somali’ye ATAK helikopterleri teslimatı, basit bir askeri satıştan öte, eğitim, operasyonel destek ve stratejik ekonomik ortaklıkları içeren kapsamlı bir hamle olarak görülüyor. Bu durum, hem Somali’nin iç istikrarına hem de Türkiye’nin Afrika Boynuzu’ndaki uzun vadeli stratejik konumlanmasına önemli etkiler yaratabilir.
