RSS Feed for ModernleşmeCategory: Modernleşme

Neden uyumuyoruz? »

Az uyuyunca daha çok yaşama imkânı mı buluyoruz? Daha çok kazanmak, üretmek, tüketmek ve eğlenmek… Uyku problemini tamamen çözdüğümüzde rüya görmeyen bir insanlık mı çıkacak ortaya? Robotlaşmış, hayvanî arzuları dışında hiç bir şeyi olmayan bir insanlık? Modern hayatın hakim olduğu şehirlerde ortalama uyku süresi 6.5 saat. Bizden önceki kuşak 8 saat uyuyordu. 1986-2020 arasında gençlerdeki […]

Frankenstein ve Marx »

Frankenstein adlı romanın Karl Marx ile aynı yaşta olduğunu duymuş muydunuz? Her ikisi de 1818 yılında gelmişler dünyaya! Tesadüf? … Asla! Mary Shelley tarafından yazılan Frankenstein romanını Marx 25 yaşında iken okumuş ve çok beğenmiş. Meşhur eseri Kapital’deki “kan emici Kapitalizm” metaforu ihtimal bu kitaba bir atıf. Çoğu insanın fark etmediği bir şeyi gördü Marx […]

Müslümanların Dünyevileşmesi Üzerine… »

  Mehmet Emin Gümrükçüoğlu Müslümanların dünyevileşmesi bahsi temelde dünyanın materyal ağırlıklı bir yaşama tüketme ve üretme çağı ile başlamıştır, klasik söylem olarak sanayi devrimine kadar gider denilebilir… Sözün kıymetinin azalması söyleyen dinleyen ve anlayan bakımından niteliğin kaybolması bir diğer hareket noktasıdır… Konu dini sosyolojik, psikolojik iktisadi bakımdan çok etraflıca olduğu için ben sınırlandırılmış olarak ele […]

İnsan Kaynakları / Human Resources / الموارد البشرية »

Ne değildir? İnsan’a değer vermek değil. Nedir? İnsan’ı şeyleştiren, yedek parçalaştıran, şirketin maddî kaynaklarından biri gibi gören ve gösteren tasavvur. Nereden çıktı? Endüstriyel sistemlerin kaçınılmaz bir ögesi uzmanlaşma yani işbölümünden. Bilim ilerledikçe ve buluşların teknolojik uygulamaları ekonomide yerini aldıkça iş kolları dallanıp budaklandı. Bunda elbette bir “kötülük” yok. Ama işbölümü çoğu kez “insan bölümüne” dönüşüyor. […]

Bir Köpeğin Araştırmaları / Franz Kafka »

Eğer yaşaman gerektiği gibi yaşamak istemiyorsan, kendi istediğin gibi yaşamayı bir kez olsun denemeye değmez mi? öyleyse neden başkalarını sessiz kaldıkları için kınarken, kendin de sessiz kalmayı sürdürüyorsun.” buna yanıtım çok kolay; çünkü ben bir köpeğim. çok önemli konularda içine kapalı kalan ve kendi soruları karşısında da sessizliği seçen bir köpek. doğrusunu isterseniz, büyük köpekler […]

İlerleme / Terakki / Progrès / ترقی / تقدم »

Ne değildir? Cemiyetin maddî veya manevî olarak daha iyi bir duruma geçmesi değil. Bilkuvve güzellikleri ortaya çıkaran bir tekâmül süreci değil. (Bkz. Derin Lügat: Mükemmel / kusursuz / كميل / parfait / perfect / έντελέχεια) Nedir? Eşeğin önünde bütün gün asılı kalan fakat bir türlü yiyemediği havuçtur. İlerleme, “yarın” kelimesi gibi erişilmesi sürekli ertelenen fakat […]

Mahçupyan’a Üç Paragrafta Modernizm Dersi »

1-Modernizmin bir takım kültürel kazanımları varsa ki hayli şüpheli, bunlar altyapı dönüşümünden bağımsız ele alınamaz. Bedava iş gücü ve sömürge mallarının oluşturduğu anormal bollukta gelişen bir kültürle, ticaret yollarını kaybeden bir İmparatorluk bakiyesinin kültürünü mukayese ediyorsanız sosyal bilimlerle ciddi bir probleminiz var demektir. 2-Türkiye’nin sorunu imparatorluk mirasını aşamamak değil aksine İttihat ve Terakki’den beri gömlek […]

Gün Üzerine Günden Bağımsız »

Bismillahirrahmanirrahim Tarihe tanıklık ettiğimizi söylüyorlar. Kanaatimce doğrudur. Fakat söyleyenlerin büyük kısmının ifadelerinden haberdar olduğu kanaatine sahip değilim. Bir süre yazmayı planladığım (ki genelde planlarım ve yapamam) yazı dizisinin girişi niteliğindedir. Modernliğin bitişiyle birlikte post-modern durum denilen hal ile yüz yüze geldik. Ümmet o süre boyunca modernliği yeni yeni çözümleme noktasında emeklemeye başlamıştı oysa. Post-modern durumla […]

Başkaları Ölürken Seyretmek… »

Lâ-mekân değil teknolojik bir mekânsızlık “Nasıl böyle gölgede huzur içinde uyuklayabilirsiniz? Kaç müslüman kardeşiniz öldürüldü? Kaç namuslu kızın ırzına geçildi? Hiç bir zaman İslâm ülkesi böyle yağmalanmamıştı, bu kadar müslüman kanı dökülmemişti! Ne oluyor? Müslümanlar zulüme alışıyorlar mı? Harekete geçmek için ne bekliyorsunuz? Düşmanın Bağdat’a dayanmasını mı? ” Bugünkü zulümlere isyan eden bir gencin internetteki […]

Görmek optik değil ideolojik bir süreçtir »

Sen Zaman’ın resmini yapabilir misin Abidin?   Yıldızlar tıpkı vefatından asırlar sonra hikmetli sözleriyle hatırlanan âlimler gibidirler. Geceleyin gözlerimizi yukarı çevirdiğimizde yıldızları görmeyiz; varmış gibi görünen yıldız cesetlerine bakarak yaşamadığımız bir maziyi hatırlarız. Çünkü bizden binlerce ışık yılı uzaktaki yıldızların ışığı gözümüze (aklımıza) ulaştığında ışığın kaynağı olan yıldız çoktan sönmüştür. Görünmek için var olmak gerekmez; […]