Main Content RSS FeedÖnceki Yazılar

Seni Yaratan’ın resmini yapabilir misin William?: Sanat’ta ayrıntı (5) »

Not: Resimleri büyütmek için üzerlerine tıklayın.

Kariyer peşinde koşan kadınların çocukları ve annesi “erken” ölenler iyi bilirler. Yok-Anne, kökünden sökülmüş bir ağaca benzer. Geride bıraktığı çukur asla dolmaz. Yok-Anne’nin çocukları büyümezler. Çünkü hatıralar yaşlanmaz. Hafıza dolabının çekmecelerinde sabun kokulu çamaşırlar yoktur. Yok-Anne’nin çocuğuna  kor halinde taşlar kalmıştır yadigâr… Soğumaz o taşlar. Elini yakar her hatırladığında, tutamaz. 70 yaşına bile gelseler çocukturlar, hatırlamak yoktur onlar için. Geçmişi yeniden ve yeniden yaşamaktır her hatırlamak. Yeniden içi yanmaktır. Onun için büyüyEmezler bir türlü. Çocuk kalırlar. Yok-Anne’nin mezardan, hapisten, çalışmaktan veya tımarhaneden dönmesini beklerler.

Küçük William da böyle sonsuz derinlikte bir çukurun kıyısına oturup annesinin akıl hastanesinden dönüşünü bekledi ve 70 yaşında bir bebek olarak hayata yumdu gözlerini.

“Söndükten sonra ışığı hala yer yüzüne gelmeye devam eden yıldızlar gibi William Turner da ölüyken bizi aydınlatmaya devam ediyor. Henüz dünyaya gelmemiş kuşaklar bile doğayı o gözlerle görecekler, mezarın içinde, bir daha açılmamak üzere kapanmış olan o gözlerle.” (John Ruskin, sanat eleştirmeni ve Turner hayranı, ressamın yakın dostu)

Kanaatimce Lascaux’da mağara duvarlarına av sahnesi çizilen devirlerden bugüne kadar Avrupa’nın yetiştirdiği en büyük ressam oldu William Turner. Biyolojik hayatı sona erdiğinde evinde bulunan 19.000 karalama, suluboya, renk araştırması ve taslak ne kadar büyük bir uçurumun kıyısında oturduğunu ve bu boşluğu doldurmak için ne kadar çabaladığının işaretiydi.

William’ın tablolarının kopyası hâlâ yapılamıyor. Çünkü çocuk-William resim yaparken kâğıdı yırtılacak kadar ıslatıyor, tuali tırnaklarıyla kazıyor, kopan küçük parçacıkları parmaklarıyla yuvarlıyordu.  Çocuk-William resim yapmıyor adeta Sanat’la nefes alıp veriyordu. Sanat’ı yiyordu, tual ile, boyalar ile, resmettiği doğa ile Yok-Anne uçurumunu doldurmaya çalışıyordu.

“… Annem ve babam kavga edip evde hava gerginleşince, gök başıma düşecek gibi tehditkâr olup kapılar sertçe kapanmaya başlayınca günüm bir boşlukta yüzer gibi olur. Bu boşluğu doldurmak için lavaboyu bile yiyebilirim. Yiyeceklerde eksikliğini duyduğum o ağırlığı buluyorum…. Yiyecek dediğim zaman salata gibi ağırlıksız (/önemsiz) şeylerden bahsetmiyorum. Rüzgâr gibi gelip geçen, Read the rest

Ya Müslümansın Ya Milliyetçi! »

Irkçılık bir düşünce değildir, ruhsal bir bozukluktur. Irkına cibilliyetine toz kondurmama halidir ki ne din bu duyguyu salık verir ne veda hutbesinde peygamber insanlara bunu öğütler nede vicdanda böyle bir duygunun yeri vardır. Çünkü baktığı her yerde düşman gören ve sürekli düşman üreten yüce Allah’ın yarattığı insanlardan bu kadar nefret eden ve insanlarla bu kadar sağlıksız bir ilişki kuran bir kafanın içerisinde ne düşünceyi, ne değerler manzumesini, ne ahlakı ne de vicdanı aramaya gerek var. Ünlü ırkçı Nihal Atsız’ın oğlu Yağmur’a yazdığı vasiyetnamesinde olduğu gibi;

“Yağmur Oğlum!

Bugün tam bir buçuk yaşındasın. Vasiyetnameyi bitirdim, kapatıyorum. Sana bir resmimi yadigâr olarak bırakıyorum. Öğütlerimi tut, iyi bir Türk ol. Komünizm bize düşman bir meslektir. Bunu iyi belle. Yahudiler bütün milletlerin gizli düşmanıdır. Ruslar, Çinliler, Acemler, Yunanlılar tarihi düşmanlarımızdır. Bulgarlar, Almanlar, İtalyanlar, İngilizler, Fransızlar, Araplar, Sırplar, Hırvatlar, İspanyollar, Portekizliler, Romenler yeni düşmanlarımızdır. Japonlar, Afganlılar ve Amerikalılar yarın ki düşmanlarımızdır. Ermeniler, Kürtler, Çerkezler, Abazalar, Boşnaklar, Arnavutlar, Pomaklar, Lazlar, Lezgiler, Gürcüler, Çeçenler içer(de)ki düşmanlarımızdır. Bu kadar çok düşmanla çarpışmak için iyi hazırlanmalı. Tanrı yardımcın olsun!” Read the rest

Nefret ettiren, inciten suçlar… »

Turkiye’de yillardir fiili olarak tanik oldugumuz, ancak son bir kac yildir tartismaya basladigimiz “nefret soylemi” ve “nefret suclari”ni aktivistler, akademisyenler, gazeteciler ve hukukcularla konusuyoruz.

Medyanin nefret suclarinin artmasindaki rolu nedir, nefret soylemini uretme ve yeniden uretmeyi engellemek icin araclarimiz Read the rest

Hangi Liberalizm? »

Tartışma çoktandır var. Türkiye’deki liberaller ne zaman bir araya gelse, konular bir yerde (genelde sosyal adalet ve piyasa ekonomisinde) düğümlenir; düğümlenen noktalarda farklı düşünenler farklı filozoflara atıfta bulunur.

Yalnız farklılık iknayı beraberinde getirmez. Birisi diğerini çelişkili olmakla suçlar, öbürü berikini ütopik olmakla..Sonunda şu soru hep cevapsız kalır: Ama hangi liberalizm?

Bireysel özgürlüğü fırsat eşitliği temelinde alan modern liberalizm mi? Küçük ama etkin devleti idealize eden klasik liberalizm mi? Doğal haklara hiç bir müdahaleyi meşru görmeyen liberteryenizm mi?

Bunlardan hangisi liberalizmi layığı ile temsil ediyor? Hangisi daha gerçekçi, hangisi daha ahlaki? Liberalizmin kuruluş felsefesini bugün nasıl yorumlayabiliriz? Liberalizm sola mı daha yakındır, sağa mı?

Tüm bu soruları uzun zamandır facebookta tartışıyoruz; şimdi gelin kendi aramızda tartışalım diyoruz. Tabi, tartışma sadece 3H Hareketi üyeleri arasında geçmeyecek.  3H Hareketinde Klasik Liberaller – Liberteryenler arasında geçen bu tartışmaya Bilgi Üniversitesi, Genç Siviller, Toplum ve Politika Enstitüsü ve DSİP’den  modern liberaller ve hatta eski liberal yeni sosyalist akademisyen ve entelektüeller de katılıyor.

Liberalizm’i daha yakından öğrenmek ve hatta liberalizme getirilen eleştirilerden haberdar olmak istiyorsanız, bu toplantıyı kaçırmayın deriz.

3 Nisan Cumartesi, Saat 13.00 – 17.00
FNST Ofis, Taksim / İstanbul

Bilgi için: http://3hhareketi.org/

Oscar Alan İlk Kadın Yönetmen(miş) »

Oscar ödüllerinin verileceği zaman yaklaşınca bir koşuşturmacadır alır sinema sektörünü. Tahminler havada uçuşur. Tahmini tutan sinema eleştirmenleri, eleştirmen apoletlerinin üstüne bir yıldız daha ekler, tutmayanlar ise bir süre suskunluğa bürünürler.

Türkiye’den Oscar adayı olacak filmlerin belirlenmesi sırasında da benzer şeyler yaşanır. Hangi film belirlenirse belirlensin, o film yerine bir başkasını öneren, Oscar’a onun daha çok “yakışacağını” söyleyen eleştirmenler arasında yoğun tartışmalar yaşanır.

Oscar ödüllerine sinema sektöründe bu kadar önem verilmesinin birinci sebebinin, sanat değil Read the rest

Her sanat eseri bir soru demektir 3 »

Hayat Var (2008) Reha Erdem

Hayatın  tüm yükünü sırtında taşıyormuş gibi yorgun Hayat, gözlerinde dünyanın bütün akşamlarını yansıtıyor sanki. Ancak o gözlerde, dünyanın tüm sabahlarını solumak için sabırsız bir istek de usulca kendini belli ediyor. Aynı Bresson’un Mouchette’i gibi, Hayat’ın da tüm beklediği kendisine uzatılacak sevgiyle dolu bir el. Bu beklenti, o yaşlarda en büyük tehlikelerin zehirli çiçeklerini açtığı bir ortamı da beraberinde getiriyor.

Mouchette, insanlara ve hayata yönelik küçücük bir umudu ve bu umudun sevgi dolu bir karşılığını göremeyince, ölümde buluyordu çareyi… Hayat ise, kendisi gibi bir taze baharla birlikte hayatı seçiyor.

Peki, hayat terazisinin karşı kefesini ağırlaştırdığı için; yükü, ilk fırsatta teraziden atılarak hafifletilen hayat, gerçekten “Hayat varmış!” dedirtebilir mi Hayat’a yaşayacağı uzun yıllarda?

Karamazovi(2008)Petr Zelenka

Roman, tiyatro ve sinema birbirleriyle nasıl bir ilişki içinde olabilirler? İyi romanlar, iyi tiyatro eseri olabilirler mi? İyi tiyatro eserleri aynı güç ve güzellikle Read the rest

Bu pazartesi Atatürkçü kıza söz hakkı! »

Kemalist kızın cevapsız kaldığı başörtüsü sorusu from platform haber on Vimeo.

Yargıtay Yerçekimi Yasasını İptal Etti »

 

 Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker Atatürk ilke ve inkılaplarıyla uyuşmadığı gerekçesiyle yerçekimi yasasını iptal ettiklerini açıkladı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül “Yargıtay üstüne vazife olmayan işlerle vakit kaybediyor” diyerek bir kınama mesajı yayınladı. Genel Kurmay başkanı İlker Başbuğ ise bu karardan memnunuz, “Kandil Dağı’ndaki PKK mevzilerini vurmak için artık savaş uçağına ihtiyacımız kalmadı” dedi. Devletin zirvesindeki çekişme halen sürüyor. Newton yorum yapmadı.

Yeni bir görme biçimi: Sanat’ta Ayrıntı (4) »

Cézanne, Degas, Morisot,  Monet, Pissarro, Sisley, Renoir, Guillaumin, Manet, Caillebotte gibi empresyonistlerin tablolarını hatırlatan bazı fotoğraflara bakacağız bu bölümde. Su damlaları, kardan yansıyan ışık, kadraj ya da bazı fotoğraf teknikleri sayesinde öznenin silikleşmesine, en azından önemsizleşmesine tanık olacaksınız. Wikipedia resimde izlenimcilik akımı için şunları söylemiş:

“İzlenimcilere göre sanatçı doğrudan doğruya gerçeği değil, gördüklerinin kendisinde uyandırdığı duygu ve düşünceleri esas almalı, gerçekçiliği ve nesnelliği ikinci plana atarak, kişisel yorumu ön plana çıkarmalıdır. İzlenimcilikte, yorumlar ve izlenimler, sanatçıdan sanatçıya değiştiği ve her sanatçı eserinde kendinde oluşan duyguyu ve izlenimi anlatacağı için, meydana getirilen edebî eser, yazarın veya şairin kişiliğine dair izler taşır.”

Doğrudur, ancak biz bundan biraz daha derine inmek istiyoruz ve bu sebeple öncelikle fikrî zemin hazırlığı yapacağız:

Geçenlerde “dünya vicdan günü” idi. Vicdan artık yılın belli gün ve haftalarında anılan, diğer günler unutulan bir müze parçası oldu. Vicdanımızı raftan alıp tozunu siliyoruz ve bir vicdan günü kutluyoruz. Neden böyle Kendi kendini parçalayıp mesafe koydu insanlık vicdanı ile kendisi arasına? Read the rest

Ahiret Kitabı – Gazâlî Hazretleri »

Yahya Kemal’in « Ankara’nın en çok nesini seviyorsunuz ?» sorusuna cevaben “İstanbul’a dönüşünü” demesi gibi Hayat’ta en çok merak ettiğim şey Ölüm, Aslî Vatan’a dönüş, Gurbet’in bitişi.

“Suyun içerisine taş attığımızda su yüzeyinde genişleyen dairelerin oluştuğunu görürüz. Aynı taş suyun derinlerine indikçe daha geniş daireler oluşturur, taşın ulaştığı derinlik arttıkça dairelerin çapı da artar. Attığımız ilk taşa bakarak daire oluşumu devam ederken attığımız ikinci taşın oluşturduğu dairelerin de ilk taşla oluşan daireler gibi olması gerekMEmektedir. Çünkü ilk taş atıldığında su sakindir. Ancak ikinci taş atıldığında hareketlidir. Taşın hareketli suyu şekillendirmesiyle sakin suyu hareketlendirmesi aynı değildir. Etkileyen diğer faktörlere bağlı olarak sebepler aynı olduğu halde sonuçlar aynı olmayabilir….” (Ahiret Kitabı, Hz. Gazâlî)

Geçenlerde bir dostum soruyor: “Öleceğimize inanıyor muyuz sence?” . Çocukluğumun ağızda eriyen aspirinlerini hatırladım. Üzerlerinde “Aspirin, çocuklar için” yazardı. Ama bazen ağzımızın kuruluğundan olacak, pembe aspirin damağa yapışıp kalır Read the rest