Psikanaliz / التحليل النفسي
By my on Kas 2, 2013 in Derin Lügat, Psikanaliz
İn
san yaşamında meydana gelen yıkımların üzeri zaman ile örtülür.Depremle yıkılan veya yangınla kül olan bir şehrin yeniden hayata dönmesi gibi insanlar da en büyük acıların altından kalkıp yaşamaya devam ederler. Ancak bu geri dönüş yaraların tamamen tedavi olduğu, travmaların silindiği anlamına gelmez. İnsan çocuklukta yaşadığı bir acının bedelini hayat boyu öder. İşte böyle zamanlarda bir “arkeolog” faydalı olabilir. Travmanın yaşandığı anı zamana yayarak “hastanın” kendi hikâyesini (=geçmişini) olduğu gibi kabul etmesini kolaylaştırabilir.
Ancak kimi peşin hükümler, klişeler ve Freud’un cinselliğe verdiği önemin çoğu kez yanlış anlaşılması gibi dış faktörler bugün hâlâ psikanalize soğuk bakılmasına sebep oluyor. Fakat bir de “iç” sebepler var ki bunların mesuliyeti doğrudan Freud’a ve takipçilerine fatura edilebilir:
- Freud kendi nefsinin prizmasında meydana gelen deformasyonlar ile insan fıtratına dair olan deformasyonları birbirinden ayıramadı. Bu hatası yüzünden de indî / sübjektif gözlemlerini objektifleştirdi; önce asrındaki bütün insanlara ve sonra insan tabiatına mâl etti.
- 1930’da yayınlanan Das Unbehagen in der Kultur (Kültür Hoşnutsuzlukları) gibi eserlerinde açıkça belli ettiği gibi asrına hakim olan pozitivist imana boyun eğmiş bir bilgin Freud. Bu sebeple İnsan’daki uhrevî boyuta maddî kılıflar arayıp durmuş. (Bkz. Bir pozitivizm eleştirisi)
- Nefs-i emmare ile nefs-i levvame dışında kalan veçheler Freudçu dokrinin kapsama alanı dışında kalmış. Bu sebeple doktrinin temelleri mutluk=tatmin şeklindeki bir fay hattı üzerine inşa edilmiş. Haliyle Freud ve takipçileri akl-ı meaş sahası olan hayvanî arzuların serbestliğini (possibility) fıtrî ve meşru olan insan özgürlüğü (liberty) ile, yani akl-ı meadın sahası ile bir tutmuşlar. (Bkz.Hayvan Serbesttir, İnsan Özgürdür)
- İnsan’ın uhrevî boyutunu gözardı eden bu “insan” teorileri adalet ve merhamet gibi değerleri rölativist bir ahlâk zemini üzerine oturtmaya çalışmışlar. Haz veren herşey “iyi” olmuş zira dünyevî fayda ile uhrevî iyilik arasındaki farkı görememişler.
Tavsiye okuma
Makale
E-kitap
Kitap
- Beş Konferans Ve Psikanalize Toplu Bakış (Sigmund Freud)
- Psikanaliz Üzerine (Sigmund Freud)
- Analitik Psikoloji (Carl Gustav Jung)
- Jung (Anthony Stevens)
- Psikanaliz Açısından Cinsel Yaşamın Kökenleri (Sandor Ferenczi)
- Jung ve Din (Abdülkerim Bahadır)
- Mesnevî (Mevlânâ Hazretleri)
- Mesnevî Şerhi – Padişah Cariye Kıssası (M. Fatih Çïtlak)
- İtiraflar (Aziz Augustin)
- Etik-Estetik Dengesi (Søren Kierkegaard)
