RSS Feed for Zaman Nedir?Category: Zaman Nedir?

Zamanda Yolculuk / Time Travelling / السفر عبر الزمن »

Ne değildir? Bir zaman cetveli üzerinde geri gitmek veya saatlerin, takvimlerin ters yönde işlemesi değil. Nedir? “Zamanda yolculuk” bir vehim, ismi dahi çelişki. Zira zaman görünmez yaşanır. Yaşamakta olduğumuz şimdiki an bir mekân değil ki yol gibi üzerinde veya tünel gibi içinde yolculuk edelim. Zaman kelimesini mekânlaştıran “–da” takısını koyan biziz; üzerinde yolculuk yapmayı vehmeden […]

Eski Mısır Ölüler kitabı, ölümden sonra Oziris’in muhakemesi »

“… Hiç kimseye kötülük etmedim. Yakınlarımı bahtsızlığa sürüklemedim. Gerçek evinde alçaklık etmedim. Kimseyi gücünün dışında çalıştırmadım. Benim yüzümden kimse korku duymadı, yoksulluk ve acı çekmedi, bahtsız olmadı. Tanrıların kötü gördükleri şeyleri hiçbir zaman yapmadım. Kölelere kötü muamele ettirmedim. Kimseyi aç bırakmadım. Kimseye göz yaşı döktürmedim. Kimseyi öldürmedim. Kimsenin kahpece öldürülmesini emretmedim. Kimseye yalan söylemedim. Hiçbir […]

Bir Dinozorun Anıları / Mîna Urgan »

   “… Bana kalırsa, bir insanın yaşamında en güzel yıllar gençlik değil, otuz beş ile kırk beş arasıdır. Gençliğin sıkıntılarından kurtulmuş, yaşlılığın sorunlarıyla henüz karşılaşmamışsınızdır. Ne çare ki, o güzel yıllar da geçer, her şeyin gelip geçtiği gibi … Sigarayı bir türlü bırakamamanın bana verdiği aşağılık duygusundan ancak yaşlanınca kurtuldum. Çünkü Profesör Dr. Süleyman Velioğlu bana […]

Zaman-Mekân / Time-Space / शून्यता /悟り/ الزمان والمكان »

Ne değildir? Üzerine yaşanan olayların ve hayatların yazıldığı kareli bir defter değil. Yaşadıktan sonra “geriye” dönüp baktığımız için hayatı yıllara, aylara, günlere bölen biziz. Lisanımız mekânsal olduğu için zamanı da mekânmış gibi konuşuyoruz: Geride kalan gençlik, gelecek günler, zamanda yolculuk… Zaman-Mekân mefhumunu fehmedemeyen insanlar Newton ve Kant gibidirler, ancak vehmederler: Onu tekdüze, homojen, objektif, ölçülebilir […]

Zaman / Time / Temps / الوقت »

Ne değildir? Olayları sarıp sarmalayan bir ambalaj değildir. Varlığa, cisimlere bulaşmayan tekdüze, homojen bir zarf değildir. Zaman, takvim ve ajandalarda mekân gibi kutucuk halinde gösterilen, ölçülebilir, objektif bir nesne değildir (Bkz. Fizikçilerin Zaman’ı). Kısacası Zaman Newton ve Kant’ın zannettikleri gibi ontolojik/kevnî bir çerçeve değildir. Nedir? Zaman görünmez, yaşanır. Biz yaşadıktan sonra “arkamızda” kalan zamanı mekân […]

Upanişadlar / F. Max Muller »

“… Soylu efendim! Kemik, deri, kas, ilik, meni, kan, sümük, gözyaşı, dışkı, idrar, safra ve balgamdan oluşan, kötü kokulu tohumsuz bu bedende, sevinci nasıl yaşayabiliriz? Tutku, öfke, arzu, delilik, korku, tereddüt, kıskançlık, ayrılık, sevilmeyene bağlılık, açlık, susuzluk, yaşlılık, ölüm, hastalık ve buna benzer şeylerle yüklü bu bedende, sevinci nasıl yaşayabiliriz! Ayrıca bu dünyanın fani olduğunu […]

Bu da geçer Yâ Hû »

 “… Dönmese de felek bizim arzumuzca iki gün; Bir kararda kalmaz devran her zaman üzülme …” Hafız-ı Şirâzî …Bu konuda okumak için… Ölümden Bahseden Kitap Çocuklarımıza Ölüm’den daha çok bahsetsek ne olur? Meselâ evde besledikleri hayvanların, saksıdaki çiçeklerin ölümü üzerine yorum yapmalarını istesek? Mezarlık ziyaretleri yapsak onlarla birlikte ve sonra ne düşündüklerini, ne hissettiklerini sorsak? Çocuklara […]

إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعونَ »

Bir erkeğin Adem’liğe adım atması babasını kefenleyip kabre koyduğu gün başlarmış. Onlar’ın ölümünü bilen, Sen’lerin ölümüne alışan erkek ancak babasını musalla taşında görünce Ben’in ölümüne ikna olurmuş. Tabuttan çıkarılıp toprağa konulan ölü beden dirilere kendi acziyetlerini hatırlatırmış. O’nunla kurbiyeti olmayan diriler meğer ayakta gezen ölülermiş: Vücud ikliminin sultânı sensin Efendim derdimin dermânı sensin Bu cism-ü […]

Büyülü Dağ / Thomas Mann »

“… zaman hiç kesintiye uğramadan hep aynı şekilde akarsa, elimizden kaymaya başlar ve zaman duygumuz, yaşam duygumuzla öylesine bağlantılı ve iç içedir ki, bu duygulardan birinin zayıflaması demek, öbürünün de acı ve yıpratıcı bir deneyimden geçmesi demektir. can sıkıntısının kaynağı ile ilgili bir yığın yanlış düşünce dolaşır ortalıkta… can sıkıntısı denen şey, aslında, zamanın tekdüzeliğinin […]

An’lar / Jorge Luis Borges »

Sil baştan yaşama şansım olsaydı eğer, oturup saymazdım eski yanlışlarımı. Kusursuz olmaya çalışmaz, rahat bırakırdım yüreğimi. Ve elbette çok daha coşku dolu olurdu sevdalarım, içine az buçuk da ciddiyet katılmış. Bu denli titiz olmazdım hiç, öyle bir şansım olsaydı eğer. Korkmazdım daha çok riske girmekten. Daha çok yolculuğa çıkar, gündoğumlarını kaçırmazdım asla; hele dağlara tırmanmanın […]