RSS Feed for GözCategory: Göz

Beynini tam kapasite kullanmak isteyenler için… »

Beynini tam kapasite kullanmak isteyenler için acayip bilgiler: Parçalayıcı zekâ. Arkasından da bir kaç kitap tavsiyemiz olacak… Pozitivist ideoloji yüzünden zamanı, Kâinat’ı, kendimizi bir bütün olarak göremiyoruz. Okulda, iş yerinde aşırı uzmanlaşma ve nefsimizin faydacı dürtüsü ile herşeyi parça parça öğreniyoruz ve bu bizi kör ediyor; bütünü okuyamıyoruz. Kleopatra’nın iPhone’a Keops piramidinden daha yakın olduğunun […]

Görünür ama yoktur; görünmez ama vardır »

Gerçeğe çok yakın görünen ama gerçek olmayan şeyler vardır: Mesela geri oynatılan bir filmde kırılan bardağın parçalarının birleşmesi veya akan suyun tırmanıp çeşmeye geri dönmesi. Aslında bütün fotoğraf ve film hileleri bu kategoriye girebilir. Resim / film tekniği yoluyla imkânsızı mümkün, yalanı gerçek gibi gösterebilirsiniz. Film hileleri eşyanın tabiatına aykırı şeyler gösterdiklerinde akılla temyiz ederiz […]

Leonardo da Vinci Rönesansa neden ihanet etti? »

Rönesansçı perspektif her zaman dünyayı göründüğü gibi resmetme iddiasında oldu. Bu iddiasını da matematik ve optik kurallarına, objektif/ bilimsel temsil yöntemine dayandırdı. Ama gerçek bunun tam tersi. Merkezî perspektifle yapılan resimler görme tecrübesine tekabül etmez. Neden? Gözün retinası küreseldir de ondan. Yani “görme” dediğimiz süreçte ışık düz bir ekrana değil eğri bir yüzeye gelir. Eğer […]

Hissiyat – Maneviyat / νοούμενoν – φαινόμενα / إدراك حسي – حقيقة »

Ne değildir? Bilinip anlaşılan ve bilinmeden inanılan/ hayal edilen/ akledilen iki farklı varoluş değildir. Nedir? Aynı bir varoluşun iki farklı ciheti, yönüdür. Faslı âlim İbn ‘Ajîba’nın Kitab Mi’raj al-Tasawwuf ila Haqaq iq a-Tassawwuf’ta söylediği gibi: “… Hislerle anlaşılan madde mânânın kesafeti, akledilen mânâ ise maddenin letafetidir. Yani eşyanın hissedilebilir veçhesi mânâyı taşıyan ve ihtiva eden […]

Zâhir ve Batın / Appearance & Essence / الظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ »

Ne değildir? Zahir aldatıcı görünüş ve bâtın bilinmesi gereken gerçek varlık değildir. Nedir? Hisler ve tahayyül ile erişilebilen zâhirdir. İstidlâl (çıkarım) tarikini tutan akıl ve mantığa açık olan ise bâtındır. Zâhir harftir, bâtın ise onun mânâsı Bir adam pokerde eli kötü olduğu halde arttırıyor; blöf yapıyor. Rakibi görünene (zâhire) aldanmıyor; blöfünü “gördü”. Neden? Blöf yaptığı […]

Gösterilen hayat neden gerçek hayattan daha önemli? »

Gösteri Toplumu / Guy Debord (1967) Modern üretim şartlarının hâkim olduğu cemiyetlerin tüm hayatı devasa bir gösteri birikimi olarak görünür. Dolaysız biçimde yaşanmış olan her şey yerini bir temsile bırakarak uzaklaşmıştır. […] Gösteri kendini, hem bizzat cemiyet olarak, hem cemiyetin bir parçası olarak ve hem de bir birleştirme aracı olarak sunar. Gösteri, toplumun bir parçası […]

Görünmeden görenin iktidarı: Big Brother, Panoptikon ve Foucault »

Auschwitz toplama kampında bir kule, Pensilvanya devlet hapishanesindeki güvenlik ekranları, “open space” adlı beyaz yakalılara mahsus psikolojik işkence odası, Guantanamo’da namaz kılanları gözetleyen nöbetçiler, Şanghay’da işçileri kontrol eden ustabaşıları… Gözetlenenlerin ya arkası dönük veya nöbetçiden daha aşağı bir konumda oldukları için üsttekine bakamıyorlar. Yahut kamerada olduğu gibi gözetleyende teknik bir üstünlük var. Bu listeye kışlaları, […]

Güzel sanat ve güzel ahlâk aynı hakikatin farklı veçheleridir »

Medya Akademi’nin öğrencileriyle Taksim’deki merkezinde İslâm sanatı üzerine son derecede verimli ve keyifli bir sohbet etmiştik. Söz verdiğimiz gibi sunumu PDF formatında siteye koyduk. Buradan indirebilirsiniz. Hazırlık için kullandığımız kitapları da kısa tanıtımlarıyla beraber bu sayfaya ekledik.   … Güzel sanat ve güzel ahlâk  münasebeti üzerine okumak için… Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır Afganistan’daki bir medreseyi, Bosna’daki […]

Ayat-ı kevniyye: Bakmak, görmek ya da okumak? »

… Bu konuda okumak için…   Derin Göz (Son güncelleme: İkinci sürüm, 6 Nisan 2014) İnsan gözü daha verimli kullanılabilir mi? Aş, eş ve düşmanı gören Et-Göz’ün yanı sıra Hakikat’i görebilecek bir Derin-Göz açılabilir mi? Sanatçı olmayan insanlar için kestirme bir yol belki de Sanat. Çukurların dibinden dağların zirvesine, Yeryüzü’nden Gökyüzü’ne…Sanat’a bakmak için çeşitli yapıtlardan, ressamlardan […]

Gördüklerimiz gerçek olmayabilir ve gerçekler görünmeyebilir »

  … Bu konuda okumak için…   Derin Göz (Son güncelleme: İkinci sürüm, 6 Nisan 2014) İnsan gözü daha verimli kullanılabilir mi? Aş, eş ve düşmanı gören Et-Göz’ün yanı sıra Hakikat’i görebilecek bir Derin-Göz açılabilir mi? Sanatçı olmayan insanlar için kestirme bir yol belki de Sanat. Çukurların dibinden dağların zirvesine, Yeryüzü’nden Gökyüzü’ne…Sanat’a bakmak için çeşitli yapıtlardan, […]